تفسیر قانون اساسی ایران و آمریکا؛اصول،رویکردها و مراجع
این پایان نامه بصورت مفصل اصول،رویکردها و مراجع تفسیر قانون اساسی ایران و آمریکا را بررسی می کند |
دسته بندی | حقوق |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 268 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 87 |
دانلود پایان نامه رشته حقوق
تفسیر قانون اساسی ایران و آمریکا؛اصول،رویکردها و مراجع
چکیده
تفسیر قانون اساسی اگرچه از نظریة کلّی تفسیر قانون مستثنا نیست اما به دلیل همسنگی با متن قانون اساسی و همبستگی با مسائل سیاسی، اجتماعی از پویایی و برجستگی خاصی برخوردار است. همین ویژگیها موجب شدهاست، از یکطرف در نظامهای سیاسی گوناگون مراجع متنوعی برای آن در نظر گرفته شود و از طرف دیگر دو نظام حقوقی مطرح جهان روشهای گوناگونی را برای توصیف و طبقهبندی رویکردهای تفسیری این حوزه پیشنهاد نمایند؛ مکاتب تفسیری نظام حقوقی«رمی- ژرمنی»- مبتنی بر سیر علمی- تاریخیِ تحول تفسیر قانون مدنی در فرانسه- عبارتاند از:
مکتب تحت اللفظی، مکتب تاریخی و مکتب علمیآزاد؛ و رویکردهای تفسیری نظام «کامنلا»- مبتنی بر تجربة عملی و مطالعات فلسفی و زبانی- عبارتاند از: متنگرایی، اصلگرایی و عملگرایی.
اگرچه بهدلیل نحوة انتخاب اعضا دیوان عالی ایالات متحده مرجعی سیاسی- قضایی محسوب میشود و شورای نگهبان جمهوری اسلامی ایران مرجعی قانونی با گرایشات فقهی و حقوقی است، اما هر دو از رویکردهای مختلف تفسیری بهره میگیرند و ادبیات تفسیری نظام «کامنلا» بهتر از مکاتب تفسیری مطرح در نظام حقوق نوشته میتواند رویکردهای هر دو مرجع را توصیف کند.
کلمات کلیدی:
متنگرایی
اصلگرایی
عملگرایی
تفسیر قانون اساسی
دیوان عالی ایالات متحده
شورای نگهبان قانون اساسی
مقدمه
اصول منطقی حاكم بر تغییر قانوناساسی را به دو شكل میتوان مطرح كرد: یكی به صورت واردشدن در اصول منطقی تفسیر از حیث الفاظ و اصول عملیه، چنانكه در علم اصول مطرح است... اما این بحث قدیمی است و علاوه بر این، درددلهای ما را هم بیان نمیكند. بنابراین، ما از اینجا آغاز میكنیم كه تفسیر چیست؟ بعضیها تصور میكنند كه تفسیر بهمعنای تأویل و منحرفكردن است، اما این تصور اشتباه است و اینگونه نیست، تفسیر یعنی تعیین معنای یك متن و قلمرو آن در مقام اجرا.بعضی مسائل و قضایا روشن هستند و تنها باید مصداق اجرایی آن را معین كرد، مثلاً مجازات قتل عمد اعدام است یا ۱۸ سال، سن رشد است كه در این موارد كبرای قیاس روشن است. چنانكه در این مثالها معانی قتل عمد مجازات، اعدام، سن رشد و ۱۸ سال مشخص است و تنها باید صغرای قیاس را یافت.
در غالب موارد، مفهوم نامعین و مبهم است. اما، ما در كبرای قیاس مشكل داریم و برای مفهومشدن آن به احتجاج فكری و تأمل فكری نیازمندیم. مثلاً قانون میگوید: "تصرف، اماره مالكیت است." آیا تصرف فقط مادی است یا معنوی؟ آیا اماره تصرف محدود به جایی است كه سابقه ملكیت معلوم نباشد یا در جاییكه معلوم هست هم مدخلیت دارد؟پس در این موارد باید كبرای قیاس مشخص شود و بعد به وضع صغرا بپردازیم. جرم سیاسی مصداقی از این گروه اینچنینی است كه باید ببینیم جرم سیاسی یا جرم مطبوعاتی چیست؟ محاكم دادگستری كدامند؟ آیا دادگاههای انقلاب هم جزوی از محاكم دادگستری هستند؟... بعد از روشنشدن كبرای قیاس نوبت به صغرا میرسد، یعنی معین كنیم شخصی كه جرم سیاسی منتسب به اوست آیا مرتكب جرم شده است یا خیر؟
فهرست مطالب
تفسیر قانون اساسی ایران و آمریکا؛اصول،رویکردها و مراجع1
چکیده3
کلیدواژگان3
اصول منطقی حاکم بر تفسیر قانوناساسی
●صلاحیت تفسیر؛ لازمه اجرای حكم4
اهمیت تفسیر قانوناساسی و اصول مستخرج از آن5
●شناخت هدف تفسیر6
●اصول كلی مادی7
●حمل الفاظ بر معانی عرفی8
●اهمیت تشریفات در حقوق مردمی9
بخش اول:موضع و رویکرد تفسیر قانون اساسی ایران و آمریکا
مقدمه10
1. رویکردهای تفسیر قانون اساسی12
1-1. مکاتب تفسیری نظام حقوقی رمی- ژرمنی12
1.1.1.مکتب تفسیر تحت اللفظی13
2.1.1. مکتب تاریخی16
1-1-3. مکتب تحقیق علمی آزاد19
1-2. مکاتب تفسیری نظام «کامنلا»21
1-2-1. متنگرایی22
1-2-3.اصلگرایی24
1-2-3. غیر اصلگرایی26
2.رویکردهای تفسیری شورای نگهبان و دیوان عالی ایالات متحده32
2-1. رویکردهای تفسیری دیوانعالی ایالات متحده33
2-1-1. متنگرایی در آرایدیوانعالی ایالات متحده33
2-1-2.اصلگراییدر آرای دیوانعالی ایالات متحده35
2-1-3. عملگراییدر آرای دیوانعالی ایالات متحده38
2-2.رویکردهای تفسیری شورای نگهبان40
2-2.متنگرایی در آرای شورای نگهبان40
2-2-2.اصلگرایی در آرای شورای نگهبان42
2-2-3.عملگرایی در آرای شورای نگهبان45
بخش دوم:مراجع تفسیر قانون اساسی در ایران و آمریکا51
1- مراجع تفسیر قانون اساسی53
1-1. مراجع(نظارت و) تفسیر قضایی قانون اساسی54
1-1-1- مدل غیر متمرکز نظارت و تفسیر قضایی55
1-1-2. مدل متمرکز نظارت و تفسیر قضایی56
1-2. مراجع تفسیرِ قانونی قانون اساسی57
2. جایگاه حقوقی، ساختار و آیین تفسیر شورای نگهبان و دیوان عالی ایالات متّحده59
2-1. جایگاه حقوقی، ساختار و آیین تفسیر شورای نگهبان59
2-1-1. پیشینة تفسیر قانون اساسی در شورای نگهبان59
2-1-2. ساختار شورای نگهبان61
2-1-2-2. حقوقدانان63
2-1-3. وظایف و کارکردهای شورای نگهبان63
2-1-4. آیین تفسیر شورای نگهبان66
2-2. جایگاه حقوقی، ساختار، کارکرد و آیین تفسیر دیوان عالی ایالات متّحده68
2-2-1. پیشینة تفسیر قانون اساسی در دیوان عالی ایالات متحده69
2-2-3. وظایف و کارکردهای دیوان عالی ایالات متّحده71
2-2-4. آیین تفسیر دیوان عالی ایالات متحده72
نتیجهگیری74
منابع77