بررسی فقهی و حقوقی غرر در عقد بیع
در دانلود مقاله کارشناسی ارشد رشته حقوق خصوصی به بررسی فقهی و حقوقی غرر در عقد بیع می پردازیم |
![]() |
دسته بندی | فقه،حقوق،الهیات |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 113 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 22 |
دانلود مقاله کارشناسی ارشد رشته حقوق خصوصی
بررسی فقهی و حقوقی غرر در عقد بیع
چکیده:
اسلام دینی است جامع نگر که قواعد و احکام آن منحصر به یک زمان خاص نمی شود و رعایت تعالیم و احکام اسلامی در تمامی سطوح اجتماعی و اقتصادی می تواند از بروز مشکلات و تبعات حاصل از آن جلوگیری کند. در مکتب تشیع به دلیل بسته نبودن باب اجتهاد، امکان پویایی و تحرک و منطبق کردن احکام دینی با مسایل روزمره وجود دارد. در این زمان امروزه به تناسب پیشرفت اقتصادی و فنی، نیازهای متعدد دیگری نیز پیدا گردیده و با ثروتمندتر شدن بشر، نیازهای وی نیز افزایش می یابد. اشخاص نیز برای کسب منفعت بیشتر تلاش می کنند.مطمئناً تلاش قصاب و بقال الزاما نه از روی احسان و دلسوزی است بلکه آنها هم برای کسب سود و منفعت تلاش می کنند. این گسترش روابط اجتماعی و اقتصادی و منفعت طلبی می تواند زمینه ساز منازعات بین مردم باشد.
راه جلوگیری از اختلافات تنها مجازات متخلف نیست همانطور که برای مبارزه با آدمخواران آنها را نمی خوریم و بهترین کار، وضع قواعد پیش گیرانه و جلوگیری از ایجاد ضرر و نزاع درجامعه است تا اقتصاد به طور سالم و صحیح حرکت طبیعی خود را ادامه دهد.یکی از قواعدی که در مکتب اسلام به آن پرداخته شده است «قاعده غرر» می باشد. این قاعده عاملی است برای جلوگیری از ایجاد معاملات نامتوازن و دارا شدن غیر عادلانه برخی که رعایت آن از بروز نزاع و اختلاف در سطح جامعه جلوگیری می کند. منظور از معاملات غرری آن دسته از عقود می باشند که، عاقبتشان برای طرفین یا یکی از آنها مجهول بوده و باعث ضرر و خطر گردد.
در عصر حاضر با گسترش روابط و تحولات سریع علمی و اقتصادی این مسئله در ذهن متبلور می شود که آیا عمر قواعدی که صدها سال پیش مطرح بوده است دیگر به پایان رسیده و یا اینکه امکان پاسخ دادن موضوعات جدید بوسیله داشته های گذشته همچنان وجود دارد. در حوزه علوم دینی مطمئناً مسئولیت عالمان دینی چند برابر شده است و نمی توان با توقف در تاریخ گذشته و تنها با خواندن نظریات گذشتگان و بدون توجه به نیازهای روز جامعه بشری پویندگی در فقه را حفظ نمود. در این تحقیق سعی گردیده با مطالعه نظریات مختلف فقها و با معرفی و یا ارائه نظری مناسب، تناسب قواعد فقهی و نیازهای جامعه را نشان دهیم.
این مقاله از سه مبحث و هر مبحث از چند گفتار تشکیل شده است.
کلمات کلیدی:
مفهوم غرر
مفهوم غرر در عقد بیع
غرر در عقد بیع در فقه
غرر در عقد بیع در حقوق ایران
فهرست مطالب
بررسی فقهی و حقوقی غرر در عقد بیع1
چکیده:2
مبحث اول: مفهوم غرر در لغت و اصطلاح4
گفتار اول: مفهوم لغوی4
گفتار دوم: مفهوم اصطلاحی غرر4
موارد غرر را به سه دسته تقسیم نماییم که به شرح ذیل بیان می شود:5
مبحث دوم: مفهوم غرر در حقوق ایران6
گفتار اول: تعریف و عناصر تشکیل دهنده6
در ترمینولوژی حقوق درباره غرر و عناصر آن چنین بیان شده است:6
به نظر می رسد که دو امر علت عدم تعریف عقد غرری در حقوق مدنی ایران باشد:7
گفتار دوم: بررسی تفاوت غرر با موارد مشابه8
۱- غرر و جهل8
۲- غرر و ریسک9
۳- غرر و تدلیس10
۴- غرر و غبن10
۵- غرر و قمار و گروبندی11
گفتار سوم: مبانی و فلسفه قاعده غرر11
قاعده غرر نیز در راستای همین فلسفه وضع شده که دلایل آنرا مورد بررسی قرار می دهیم.12
۱- اصل دارا شدن بدون جهت12
۲- قاعده لاضرر12
۳- قاعده اتقان در عمل و جلوگیری از نزاع13
۴- قاعده تعذر وفا به مدلول عقد13
مبحث سوم: مفهوم غرر در عرف و ملاک تمیز آن14
گفتار اول: عرف و عناصر آن در قانون و فقه14
با توجه به تعریف یاد شده می توان عناصر عرف را عبارت دانست از:14
گفتار دوم: جایگاه عرف در قانون و فقه15
در قانون مدنی عرف را می توان به سه بخش تقسیم کرد:15
برای تعیین قلمرو قاعده غرر عقود را به سه دسته تقسیم می کنیم:17
اول: قلمرو غرر در فقه17
دوم: قلمرو غرر در قانون مدنی ایران18
جمع بندی و نتیجه19
منابع و مآخذ20