دانلود پایان نامه رشته علوم تربیتی
ماهیت برنامه ریزی درسی مدارس
مقدمه
برنامه ریزان آموزشی طی سه دهة گذشته توجه خاصی به این پرسش داشتهاند كه چه چیز باید در مدارس تدریس شود. به ویژه در جست و جوی پاسخهای مناسبی برای پرسشهایی از این قبیل بودهاند: چه مباحث و موضوعهایی در دروس مختلف باید تدریس شود؟برای دانشآموزان و دانشجویان چه نوع مواد و وسایل آموزشی و توسط چه كتسانی باید آماده شود؟ به طور خلاصه در مورد تصمیمات مربوط به برنامة درسی مدارس، توجه بسیاری معطوف شده است. دانشگاهها به عرضه دروسی دربارة برنامه ریزی درسی در دورههای لیسانس پرداخته اند، و انتشار مجلات علمی تخصصی در ارتباط با این موضوع آغاز گردیده است . حجم مطاب منتشر شده دربارة برنامه ریزی درسی در سه دهة گذشته به نسبت چند برابر ،افزایش یافته است.
افزایش علاقهای كه در مورد برنامه ریزی درسی ظاهر شده است هم زمان با تغییر معنای خود اصطلاح«برنامة درسی» بوده است.اصطلاح برنامة درسی به منظورهای گوناگونی به كار برده شده است. از جمله به عنوان برنامهای برای یك موضوع درسی خاص در یك پایة تحصیلی مشخص در طول یك دورة تحصیلی یا به عنوان برنامة موضوعهای مختلف درسی در طول یك دورة تحصیلی (1974، Ochs) با این وجود در بسیاری از موارد برنامة درسی از فهرستی از هدفهای آموزشی و مطالبی كه باید در مدارس تدریس شود تجاوز نمیكرد.در سالهای اخیر مفهوم «برنامة درسی » گسترش یافته است، تا آن جا كه برنامة تفصیلی كلیة فعالیتهای یادگیری فراگیرنده، انواع وسایل آموزشی، پیشنهاداتی در مورد راهبردهای یادگیری و شرایط اجرای برنامه و .... را شامل شده است.
در این جا، معنای اخیر برنامة درسی كه گستردهتر بوده و استفاده از آن در نوشتههای علوم تربیتی معاصر رایج می باشد، مورد استفاده قرار گرفته است. (معنای محدود برنامة درسی را معادل «فهرست رئوس مطالب درسی » قرار میدهیم.هدف یك گروه، مسئول برنامة درسی آن است كه مواد آموزشی راتهیه كند.بعضی اوقات این گروه فقط «راهنمایی» كه حاوی چند پیشنهاد برای معلم است ازائه میكند كه چگونه مواد آموزشی را تهیه كند تا با نیازهای دانش آموزان متناسب باشد. ولی معمولاً گروه مسئول برنامة درسی به تهیه: كتابهای درسی و وسایل كمك آموزشی و یا مواد خواندنی كمكی برای یادگیری انفرادی، وسایلی برای اجرای آزمایش، نمودار و الگو برای نمایش، فیلم، وسایلی برای فعالیتهای تربیت معلم ، ابزار تشخیصی و ارزیابی و مواد آموزشی جبرانی وسایلی برای شبیه سازس و بازیهای آموزشی میپردازد.
کلمات کلیدی:
برنامه ریزی
برنامه درسی
نظام آموزشی
فهرست مطالب
ماهیت برنامه ریزی درسی مدارس1
1ـ مفهوم برنامة درسی2
2ـ مراكز وطرحهای برنامة درسی4
3ـ برنامه ریزی درسی و استقلال معلم5
4ـ مراحل برنامه ریزی درسی7
بخش نخست:آماده سازی رئوس برنامة درسی9
مشخص كردن هدفهای برنامه درسی10
1ـ1. تعیین هدفهای برنامه درسی10
4ـ1ـ1. نكاتی كه در ارتباط با نظام آموزشی باید مورد نظر قرار گیرند:13
2ـ1. طبقهبندی هدفهای آموزشی18
2. انتخاب محتوای برنامة درسی23
1ـ2. ساختار رشتة درسی24
2ـ2. مطالب اساسی یا مفاهیم كلیدی25
3ـ2. شیوة عرضة نمونهای از مطالب26
4ـ2. ضوابط عملی برای انتخاب محتوا27
5ـ2. جدول هدف و محتوا (محتوی)29
3. انتخاب راهبردهای یاددهی ـ یادگیری30
1ـ3. تدریس توضیحی31
2ـ3. یاد گیری اكتشافی32
3ـ3. تدریس به روش تشكیل گروههای كوچك35
4ـ3. روش یاد دهی ـیادگیری انفرادی36
5ـ3. یاد گیری تسلط یاب37
6ـ3. بازیهای آموزشی38
بخش دوم:تهیه و تولید مواد آموزشی42
4. مواد و وسایل آموزشی و سازمان دهی آنها42
1ـ4. اجزای بستة آموزشی43
2ـ4. سازمان دهی مواد آموزشی50
5. ارزیابی تكوینی مواد و وسایل آموزشی58
1ـ5. ارزیابی در موقع تدوین برنامة درسی58
2ـ5. نوع دادههای مورد استفاده در ارزیابی تكوینی64
بخش سوم:اجرای برنامة درسی جدید69
ایجاد شرایط اجرای برنامة درسی70
1-6. جنبههای اشاعة برنامة درسی70
2-6. گزینههای برای سازماندهی73
7 . نظارت و بازنگری75
1-7. تجدید نظر و تكمیل مواد درسی75
2ـ7 . كنترل كیفیت برنامة درسی76