پایان نامه کارشناسی ارشد رشته مدیریت اجرایی با عنوان
ارزیابی عملکرد مناطق عملیاتی گازی با استفاده از منشور عملکرد و تحلیل پوششی داده ها
مقدمه
نظارت و ارزیابی موضوعی است كه از زمان مطرح شدن نظریات كلاسیك مدیریت همواره مدنظر بوده است. به عبارت دیگر تمام نظریات مدیریت به نحوی به موضوع نظارت، كنترل و ارزیابی بها داده و آنرا یكی از وظایف اساسی مدیریت دانسته اند. اما آنچه قابل ذكر است، تغییر نگرشی است كه در این رابطه صورت گرفته است.
پس از انتقاد «كاپلن و نورتن» از اطلاعات سنتی حسابداری و مالی ، مدلهای بسیاری جهت ارزیابی عملكرد معرفی گردید كه علت آن نیز ناتوانی سیستم های ارزیابی عملكرد سنتی و مالی در فراهم كردن اطلاعات مناسب و لازم برای تصمیم گیری مدیران بود. اما با وجود پیشرفتهای قابل توجه در طراحی چارچوبها و سیستم های ارزیابی عملكرد، بسیاری از شركتها همچنان به شكلی ابتدایی بر شاخص های سنتی تكیه كرده اند.
از طرفی چارچوبهای مدرن و جدید، تنها مباحث مفهومی را بیان كرده و به ندرت به كاربردی كردن آنها پرداخته اند و نیازی كه هم اكنون در این زمینه وجود دارد، كار بیشتر برای عملیاتی كردن این مفاهیم كلی می باشد بطوریكه بتوان برای هر سازمان، ارزیابی منحصر به فرد و مخصوص آن سازمان را انجام داد.
توسعه و گسترش وظایف دولت و به تبع آن سازمانهای دولتی، امر ارزیابی عملكرد آنها را اجتناب ناپذیر ساخته است چرا كه محدودیت منابع، سرعت و كیفیت ارائه كالاها و خدمات، تشدید رقابت و ضرورت انجام هدفمند امور، زمینه توجه به عملكرد اینگونه سازمانها را فراهم آورده است. اما تا كنون نظامی جهت اجرای این امر طراحی نشده و در صورت ارزیابی، از روشهای غیر علمی و بیگانه با نظریات جدید دراین زمینه استفاده شده است. لذا این پژوهش با تركیب دو رویكرد كیفی و كمی به دنبال ارائه یك الگوی مناسب ارزیابی عملكرد در مناطق عملیات انتقال گاز است.
کلمات کلیدی:
مدیریت عملکرد
ارزیابی عملکرد
مناطق عملیاتی گازی
كارت امتیازدهی متوازن
منشور عملکرد و تحلیل پوششی داده ها
فهرست مطالب
فصل اول: كلیات تحقیق
مقدمه ........................................................................................................................1
مساله اصلی تحقیق............................................................................................... 2
تشریح و بیان موضوع ...............................................................................................2
ضرورت انجام تحقیق ................................................................................................3
سابقه تحقیقات و مطالعات انجام گرفته........................................................................4
اهداف اساسی تحقیق.................................................................................................4
روش تحقیق...............................................................................................................5
روشهای گردآوری اطلاعات......................................................................................5
قلمرو تحقیق..............................................................................................................5
مكان تحقیق...............................................................................................................5
جامعه آماری.............................................................................................................5
نمونه آماری..............................................................................................................5
محدودیتهای تحقیق...................................................................................................5
تعریف واژه های تخصصی طرح................................................................................6
سازماندهی تحقیق وچگونگی ارتباط مباحث تحقیق.....................................6
نتیجه گیری و پیشنهادات......................................................................................7
فصل دوم: ادبیات موضوع و پیشینه تحقیق
بخش اول: ارزیابی عملكرد
مقدمه.................................................................................................................8
تاریخچه و تعاریف.............................................................................................9
تعریف ارزیابی عملكرد .....................................................................................9
دلایل ارزیابی و مدیریت عملكرد........................................................................9
چگونگی ارزیابی عملكرد................................................................................9
هزینه یابی یر مبنای فعالیت..................................................................................11
مدل سینك و تاتل..............................................................................................11
ماتریس عملكرد................................................................................................12
مدل نتایج و تعیین كننده ها.....................................................................14
هرم عملكرد......................................................................................................14
كارت امتیازدهی متوازن....................................................................................16
فرایندهای كسب و كار.....................................................................................18
مدل تعالی سازمان.............................................................................................19
مدل تحلیل ذی نفعان........................................................................................20
چارچوب مدوری و استیپل................................................................................22
فرایند ویسنر و فاست......................................................................................25
راهنماییهای انتخاب شاخص ها ........................................................................26
مدل منشور عملكرد..........................................................................................32
آغاز باذی نفعان بجای استراتژی ها...........................................................33
بخش دوم:تحلیل پوششی داده ها
مقدمه................................................................................................................38
تاریخچه تحلیل پوششی داده‌ها.........................................................................39
تعریف تحلیل پوششی داده‌ها.............................................................................41
ویژگیها و قابلیتهای كاربردی مدلهای تحلیل پوششی داده‌ها...........42
محدودیت‌ها و مسائل خاص در مورد رویكرد DEA..........................................44
مدل اصلی CCR ـ نهاده‌گرا...............................................................................44
مدل پوششی CCR( مدل ثانویه).......................................................................46
مدل BCC-نهاده گرا.......................................................................................47
مدل جمعی........................................................................................................49
مدل تراكم........................................................................................................50
رتبه‌بندی عملكرد در DEA با كارایی متقاطع....................................................52
مدل رتبه‌بندی كامل آندرسون ـ پیترسون..........................................................53
تغییرات كارایی در طول زمان............................................................................54
الگوبرداری با استفاده از DEA ........................................................................55
تحلیل پوششی داده‌ها و برنامه‌ریزی آرمانی.......................................................55
مدل شبه DEA چند جزئی................................................................................57
بخش سوم: پژوهش های كاربردی مرتبط
مقدمه..............................................................................................................63
كارت امتیازدهی متوازن: ارزیابی عملكرد واحد تعمیرات...................................64
مدل منشور عملكرد: ارزیابی عملكرد شركت DHL...........................................65
مدل منشور عملكرد: ارزیابی سازمان London Youth.......................................66
مدل منشور عملكرد: ارزیابی سازمانهای سنتی و الكترونیكی...........................67
مدل منشور عملكرد: ارزیابی عمكرد شركت House of fraser...................68
مدل EFQM و DEA .......................................................................................69
مدل BSC و DEA............................................................................................70
فصل سوم: الگوی مفهومی و متدولوژی تحقیق
مقدمه.......................................................................................................................73
سیمای صنعت گاز ایران............................................................................................74
انتخاب شاخص های عملكرد....................................................................................74
مدل شماتیك و ریاضی تحقیق.............................................................................. 83
مدل ریاضی..................................................................................................................85
فصل چهارم: جمع آوری داده ها و حل مدل
مقدمه.......................................................................................................................88
روش جمع آوری اطلاعات......................................................................................89
داده های عددی ساخت مدل................................................................................89
مدل عددی ارزیابی مناطق عملیات انتقال گاز.................................................90
افزایش تفكیك پذیری نتایج................................................................................. 93
كارایی متقاطع مسئله..............................................................................................95
كاستیهای كارایی متقاطع...................................................................................... 96
مدل DEA/AHP......................................................................................................97
الگوریتم حل مدل شبه DEA با استفاده از DEA/AHP.................................99
كاهش تعداد متغیرها.............................................................................................101
متوازن كردن داده ها.............................................................................................103
فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادها
مقدمه......................................................................................................................115
نتایج حاصل از چارچوب منشور عملكرد............................................................116
نتایج حاصل از مدل كمی.......................................................................................116
پیشنهادهای حاصل از تحقیق...............................................................................121
پیشنهاد تحقیقات آتی..............................................................................................122
منابع.......................................................................................................................
ضمائم....................................................................................................................
فهرست شكلها
شكل (2-1 ): تعریف هفت شاخص عملكرد...........................................................12
شكل (2-2 ): مدل سه بعدی محققین پروژه TOPP..........................................13
شكل(2-3) : ماتریس ارزیابی عملكرد.....................................................................13
شكل(2-4): چارچوب نتایج و تعیین كننده ها........................................................ 14
شكل (2-5) : هرم عملكرد.......................................................................................15
شكل (2-6) : كارت امتیازدهی متوازن....................................................................17
شكل(2-7) : ورودی، فرایند، خروجی و نتایج..........................................................18
شكل(2-8) : مدل تعالی سازمان..............................................................................19
شكل(2-9) : مدل تحلیل ذی نفعان..........................................................................20
شكل(2-10) : متد ممیزی و ارتقای PMS......................................................24
شكل(2-11) : طراحی سیستم ارزیابی ویسنر وفاست...............................................25
شكل(2-12) : رابطه دو طرفه سازمان و ذی نفعان.....................................................35
شكل(2-13) : منشور عملكرد و رابطه بین وجوه آن.................................................36
شكل(2-14): برنامه ریزی آرمانی...........................................................................55
شكل(2-15): فرایند تولید برای DMUp............................................................59
شكل(2-16): فرایند تولید برای DMSUj...........................................................60
شكل(3-2): خروجی نیمه ساخته...........................................................................84
شکل(3-3):مدل شماتیک منطقه سه عملیات(DMU2 ) و متغیر های حل مدل...87
فهرست جداول
جدول(2-1): پیشنهادهای انتخاب شاخص های عملكرد.........................................27
جدول(2-2) : برگه ثبت شاخص های عملكرد..........................................................29
جدول(2-3) : مقایسه بین منشور عملكرد و BSC...........................................37
جدول (2-4): ماتریس كارایی متقاطع.......................................................................53
جدول(2-5) : كارت امتیازدهی واحد نگهداری و تعمیرات.....................................65
جدول(2-6) : سوالات كلیدی جهت انتخاب شاخص های شركت DHL....66
جدول (2-7) : قسمتی از شاخص های LY.........................................................67
جدول(2-8) : تفكیك عناصر مدل EFQM به دو گروه...................................70
جدول(2-9): شاخص های انتخاب شده توسط BSC........................................71
جدول(3-1): پاسخهای بدست آمده از مصاحبه در رابطه با ابعاد منشور عملكرد.75
جدول(3-2): شاخص های بالقوه............................................................................77
جدول(3-3) : ركورد شیت مربوط به هر شاخص....................................................79
جدول(3-4) : لیست واحدها و زیر واحدهای مورد ارزیابی.....................................83
جدول(3-5) : متغیرهای مدل...................................................................................84
جدول(4-19) : ماتریس كارایی متقاطع واحدها........................................................95
جدول(4-20) : ماتریس كارایی متقاطع زیر واحدها.................................................96
جدول(4-21) : مقایسات زوجی واحدها..................................................................101
جدول (4-22):ماتریس همبستگی بین ورودیها و خروجی ها..........................102
جدول(4-23) : نتایج حاصل از آنتروپی شانون......................................................103
جدول(4-24): نتایج حاصل از AHP...............................................................103
جدول(4-25): اوزان نهایی....................................................................................104
جدول(4-26): داده های موزون..............................................................................104
جدول(4-27) : تعداد متغیرها و محدودیتهای مسائل DEA/AHP...........105
جدول(4-28): نتایج حاصل از حل DEA/AHP برای DMUها................106
جدول(5-1): نتایج حل مدل تلفیقی........................................................................ 117
جدول(5-2) : نتایج ماتریس كارایی متقاطع مناطق.....................................117
جدول(5-3) : نتایج ماتریس كارایی متقاطع ایستگاهها................................118
جدول(5-4) : مقایسات زوجی واحدها...................................................................118
جدول(5-5): رتبه كارایی هر یك از مناطق.............................................................119
جدول(5-6): رتبه كارایی هر یك از ایستگاهها.......................................................119
فهرست نمودارها
نمودار(2-1) : نویسندگان در زمینه ارزیابی عملكرد با بیشترین ارجاعات......39
نمودار(2-2): تعداد انتشارات در زمینه DEA بر اساس سال.............................40
نمودار(2-3): تعداد انتشارات توسط محققین مختلف در زمینه DEA...........41
فهرست مدلهای ریاضی
مدل(2-1): مدل اولیه CCR نهاده گرا.....................................................................45
مدل(2-2): مدل اولیه CCR نهاده گرا.....................................................................46
مدل(2-3): مسئله ثانویه مدل CCR نهاده گرا (مدل پوششی).........................46
مدل(2-4): مدل BCC نهاده گرای اصلاح شده....................................................47
مدل(2-5): مدل پوششی BCC نهاده گرا..............................................................48
مدل(2-6): مدل جمعی..........................................................................................49
مدل(2-7): مدل BCC ستاده گرا........................................................................50
مدل(2-8): مدل تراكم...........................................................................................50
مدل(2-9): مدل اندرسون-پیترسون....................................................................54
مدل(2-10): مدل برنامه ریزی آرمانی معادل CCR نهاده گرا........................56
مدل(2-11): مدل برنامه ریزی آرمانی MinSum..............................................56
مدل(2-12): مدل برنامه ریزی آرمانی MinMax............................................57
مدل(2-13): مدل شبه DEA چند بخشی........................................................62
دانلود طرح توجیهی پوشال کولر