دانلود پایان نامه کارشناسی ارشد رشته مدیریت بازرگانی
ارزیابی اثرات ساختار سازمانی بر رضایت شغلی پرسنل
(مطالعه موردی: دانشگاه آزاد اسلامی واحدایلام)
هدیه:ضمیمه شدن رایگان دو پرسشنامه شامل:
پرسشنامه ساختار سازمانی (بیگلری 1387)
پرسشنامه رضایت شغلی (بری فیلدورث 1959)
چکیده
هدف اصلی در پژوهش حاضر بررسی تاثیر ساختار سازمانی بر رضایت شغلی میان کارکنان دانشگاه آزاد اسلامی واحدایلام میباشد. روش پژوهش حاضر از نوع توصیفی پیمایشی و از نظر هدف کاربردی است. جامعه آماری تحقیق کارکنان دانشگاه آزاد اسلامی واحدایلام است که 157 نفر میباشند. نمونه آماری بر اساس جدول مورگان برابر 113 نفر به صورت تصادفی ساده در نظر گرفته شده است. ابزار تحقیق شامل پرسشنامه ساختار سازمانی مشتمل بر 15 سؤال و پرسشنامه رضایت شغلی مشتمل بر 18 سؤال است که از روایی و پایایی مناسب برخوردار بودند. پایایی با استفاده از آلفای کرونباخ برای پرسشنامه ساختار سازمانی 86% و برای پرسشنامه رضایت شغلی 89% محاسبه گردید. جهت تجزیه و تحلیل دادهها از آزمون کولموگروفاسمیرنوف، ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون خطی ساده و چندگانه از نوع گام به گام در محیط نرم افزار spss استفاده شده است. نتایج حاصل از رگرسیون خطی ساده نشان داد که ابعاد ساختار سازمانی شامل (پیچیدگی، رسمیت و تمرکز) بر رضایت شغلی تاثیر مثبت و معنیداری دارد. نتایج رگرسیون گام به گام نشان داد که 7/64 درصد اطلاعات رضایت شغلی کارکنان توسط مؤلفههای رسمیت و تمرکز بیان میشود.
واژههای کلیدی:
ساختار سازمانی
رضایت شغلی
رسمیت
تمرکز
بیان مساله
سازمان سیستمی اجتماعیاست که حیات و پایداری آن وابسته به وجود پیوند قوی میان اجزا و عناصر تشکیل دهنده ی آن است. نیروی انسانی جزء جدایی ناپذیر و از مهمترین ابزارها برای پیشبرد اهداف در هر سازمانی است و مطالعه رضایت کارکنان در محیط کار به دلیل اهمیت زیاد نیروی انسانی درمقایسه با سایر منابع درون سازمانی حائز اهمیت است (هات 2006). ساختار سازمانی یکی از اجزای مهم و تعیین کننده کارایی هر سازمان محسوب میشود. استفاده از ساختار سازمانی صحیح بهبودهای اساسی را در عملکرد سازمان موجب میشود. استقرار نظام اداری مناسب و دست یابی به ستانده مورد انتظار در شرایط وجود دادهها و منابع مطلوب، محتاج حضوراین عامل میباشد (فرنچ و اچ بل 1379).
رضایت شغلی یکی از سازههایی است که در ادبیات مدیریت و رفتار سازمانی بیشتر مورد بررسی و اندازهگیری قرار گرفته است. اهمیت رضایت شغلی به دلیل رابطه آن با دیگر پیامدهای سازمانی، شامل: غیبت، تعهد سازمانی، جابجایی شغلی و عملکرد است. با توجه به تأثیر سریع تغییرات محیطی بر روی سازمانها و شکلگیری تغییرات سازمانیاین الزامایجاد شده است که چگونگی حفظ کارکنان، تعهد و رضایت شغلی آنان را درک کنیم (اسمیت 1992). رضایت شغلی برای مدت طولانی یک موضوع مهم در تحقیقات سازمان بوده است (هووپک 1935) به طوری که بررسی ها دراین زمینه نشان میدهد که از سال 1976 به بعد دراین مورد بیش از 3000 مطالعه انجام شده است (اصل سلیمانی و دیگران 1386). رضایت شغلی از یک بعد به باور کارکنان از جنبه های مختلف و از طرف دیگر به ابعاد شغل مانند رضایت از طریق ارتباطات، همکاران، قدرشناسی و... تأکید می کند (جکسون و کوور 2002؛ لئو و دیگران 2005).
بطور کلی رضایت شغلی موضوعی است که تا حدود زیادی مربوط به برداشت های شغلی افراد است و نمیتوان بطور مطلق و مستقل درباره ی آن اظهارنظر کرد. اصولاً عبارت رضایت شغلی مفهومی است که عوامل مختلفی در شرایط مختلف برآن تأثیر می گذارند مانند همکاران، شرایط اقتصادی، ساختارسازمانی، فقدان تلاش وتنوع در شغل، عدم توازن بین شرایط احراز شغل و خصوصیات تجربی و تحصیلی شاغل، فقدان نظام قدرشناسی و ارزشیابی (فقهی فرهمند 1381). بنابراین یکی از عوامل مهم تأثیرگذار بر رضایت شغلی ساختار سازمانی است. دراین مطالعه ما روی ابعاد سازمانی رضایت شغلی و رابطه آنبا ساختار سازمان (رسمیت، پیچیدگی و تمرکز) تمرکز داریم؛ که اغلب در مطالعات تاکنوناین متغیرهای اثرگذار روی رضایت شغلی مورد توجه قرار نگرفته اند (آننیک ویلم و دیگران 2007).
دراین تحقیق مساله اصلیاین است تاثیر ساختار سازمانی بر رضایت شغلی کارکنان دانشگاه آزاد اسلامی واحدایلام چگونه است؟
فهرست مطالب
چکیده1
فصل اول: کلیات تحقیق
1-1- مقدمه3
1-2- بیان مساله3
1-3- اهمیت و ضرورت تحقیق4
1-4- اهداف تحقیق5
1-4-1- هدف کلی5
1-4-2- اهداف فرعی6
1-5- سؤالات تحقیق6
1-5-1- سؤال اصلی6
1-5-2- سوالات فرعی6
1-6- فرضیههای تحقیق6
1-6-1- فرضیه اصلی6
1-6-2- فرضیههای فرعی6
1-7- متغیرهای تحقیق6
1-7-1- متغیر مستقل6
1-7-2- متغیر وابسته6
1-8- قلمرو تحقیق7
1-8-1- قلمرو موضوعی تحقیق7
1-8-2- قلمرو مکانی و زمانی تحقیق7
1-9- تعاریف مفهومی و عملیاتی7
1-9-1- تعاریف مفهومی7
1-9-2-تعاریف عملیاتی8
1-10- فرایند اجرای تحقیق9
فصل دوم: مبانی نظری و پیشینهی تحقیق
2-1- مقدمه11
2-2- بخش اول: ساختار سازمانی11
2-2-1- ابعاد ساختار سازمانی12
2-2-1-1- پیچیدگی12
2-2-1-1-1- تفكیك افقی13
2-2-1-1-2- تفكیك عمودی13
2-2-1-1-3- تفكیك جغرافیایی13
2-2-1-2- رسمیت13
2-2-1-3- تمركز14
2-2-2- ارتباط تمرکز، پیچدگی ورسمیت15
2-2-2-1- تمرکز و پیچیدگی15
2-2-2-2- تمرکز و رسمیت15
2-2-3- تعیین كنندههای ساختار16
2-2-3-1- استراتژی16
2-2-3-2- اندازه سازمان17
2-2-3-3- تكنولوژی17
2-2-3-4- محیط17
2-2-3-5- قدرت- كنترل18
2-2-4- انواع ساختارهای سازمانی18
2-2-5- سازمانهای مکانیکی و ارگانیکی20
2-2-6- دو عنصر كلیدی ساختار تفكیك و تلفیق21
2-2-7- ساختارهای سنتی22
2-2-7-1- سازمانهای شبکهای23
2-2-7-2- سازمانهای ستارهای شکل یا خوشه ستارهای24
2-2-7-3- سازمانهای تارعنکبوتی25
2-2-7-4- سازمانهای پارندی25
2-2-7-5- سازمان مجازی25
2-2-7-6- سازمانهای تخیلی26
2-2-7-7- سازمانهای خوشهای26
2-3- بخش دوم: رضایت شغلی26
2-3-1- رضایت شغلى26
2-3-2- ابعاد رضایت شغلی27
2-3-3- ریشه و سرچشمه رضایت شغلی27
2-3-4- ماهیت رضایت شغلی28
2-3-5- فواید بررسی رضایت شغلی28
2-3-6- عوامل تأثیرگذار بر رضایت شغلی29
2-3-7- آثار وجود رضایت شغلى31
2-3-8- روشهاى ارزیابى رضایت شغلى33
2-3-8-1- مقیاسهاى درجه بندى گزارش شخصى33
2-3-8-2- رویدادهاى حساس (پیشامدهاى بُحرانى)33
2-3-8-3- رفتارهاى آشكار34
2-3-8-4- گرایشهاى عملى34
2-3-8-5- مقیاس صورتك ها34
2-3-8-6- مصاحبه35
2-3-8-7- پرسش نامه وروش پرسش نامهاى36
2-3-9- نظریههاى رضایت شغلى36
2-3-9-1- نظریه امید و انتظار36
2-3-9-2- نظریه ارزش37
2-3-9-3- نظریه بریل37
2-3-9-4- نظریه نقشى37
2-3-9-5- نظریه نیازها37
2-3-9-6- نظریه هرزبرگ39
2-3-9-7- نظریه هالند40
2-4- بخش سوم: پیشینه و مدل مفهومی40
2-4-1- چهارچوب نظری40
2-4-2- چهارچوب تجربی40
2-4-2-1- تحقیقات داخلی40
2-4-2-2- تحقیقات خارجی42
2-4-3- مدل مفهومی تحقیق44
فصل سوم: روش شناسی تحقیق
3-1- مقدمه46
3-2- نوع روش تحقیق46
3-3- جامعه آماری46
3-4- برآورد حجم نمونه و روش نمونه گیری47
3-5- روش جمع آوری اطلاعات47
3-5-1- مطالعات کتابخانهای47
3-5-2- مطالعات میدانی47
3-6- روش گردآوری دادهها48
3-6-1-پرسشنامه48
3-6-1-1- مشخصات سؤالهای پرسشنامه بر اساس مؤلفههای ساختار سازمانی48
3-6-1-2- مشخصات سؤالهای پرسشنامه بر اساس مؤلفههای رضایت شغلی48
3-7- روایی49
3-8- اعتبار یا پایایی49
3-9- روش تحلیل آماری50
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها
4-1- مقدمه52
4-2- یافتهها52
4-2-1- تحلیلهای آماری توصیفی52
4-2-1-1- اطلاعات دموگرافیک52
4-2-1-2- آمارهای توصیفی ابعاد ساختار سازمانی56
4-2-1-3- آمارهای توصیفی متغیر رضایت شغلی56
4-2-2- بررسی فرض نرمال بودن دادهها با استفاده از آزمون کلموگرف- اسمیرنوف (K-S)56
4-2-3- آزمون فرضیات57
4-2-3-1- بررسی فرضیات فرعی58
4-2-3-1-1- فرضیه فرعی اول58
4-2-3-1-2- فرضیه فرعی دوم60
4-2-3-1-3- فرضیه فرعی سوم63
4-2-3-2- بررسی فرضیه اصلی66
فصل پنجم: نتیجهگیری و پیشنهادها
5-1- مقدمه70
5-2- نتایج حاصل از آزمون فرضیه ها70
5-2-1- نتایج فرضیههای فرعی70
5-2-1-1- نتایج فرضیه فرعی اول تحقیق70
5-2-1-2- نتایج فرضیه فرعی دوم تحقیق71
5-2-1-3- نتایج فرضیه فرعی سوم تحقیق71
5-2-2- نتایج فرضیه اصلی72
5-3- پیشنهادهای حاصل از نتایج تحقیق73
5-3-1- پیشنهادهای کاربردی73
5-3-2- پیشنهادهایی برای پژوهشهای آینده74
5-4- محدودیتها و مشکلات پژوهش74
پیوستها75
فهرست جدولها
عنوان صفحه
جدول 3-1- مشخصات پرسشنامه48
جدول 3-2- مشخصات پرسشنامه49
جدول 3-3- پایایی پرسشنامه ساختار سازمانی49
جدول 3-4- پایایی پرسشنامه رضایت شغلی49
جدول 4-1- توزیع فراوانی مربوط به سن پاسخ دهندگان53
جدول 4-2- توزیع فراوانی مربوط به جنسیت پاسخ دهندگان53
جدول 4-3- توزیع فراوانی مربوط به میزان تحصیلات پاسخ دهندگان54
جدول 4-4- توزیع فراوانی مربوط به سابقه خدمت پاسخ دهندگان55
جدول 4-5- آمارههای توصیفی ابعاد ساختار سازمانی56
جدول 4-6- آمارههای توصیفی ابعاد ساختار سازمانی56
جدول 4-7- نتیجه آزمون نرمال بودن متغیرهای مستقل57
جدول 4-8- نتیجه آزمون نرمال بودن متغیر وابسته57
جدول 4-9- نتایج تحلیل همبستگی بین مؤلفه پیچیدگی با رضایت شغلی58
جدول 4-10- خلاصه ضریب تعیین در مدل رگرسیونی59
جدول 4-11- نتایج آزمون همزمان ضرایب تحلیل رگرسیونی خطی ساده مؤلفه پیچیدگی بر رضایت شغلی59
جدول 4-12- برآورد ضرایب بدست آمده از تحلیل رگرسیون و سطوح معنی داری آنها60
جدول 4-13- نتایج تحلیل همبستگی بین مؤلفه رسمیت با رضایت شغلی61
جدول 4-14- خلاصه ضریب تعیین در مدل رگرسیونی61
جدول 4-15- نتایج آزمون همزمان ضرایب تحلیل رگرسیونی خطی ساده مؤلفه رسمیت بر رضایت شغلی62
جدول 4-16- برآورد ضرایب بدست آمده از تحلیل رگرسیون و سطوح معنی داری آنها62
جدول 4-17- نتایج تحلیل همبستگی بین مؤلفه تمرکز بارضایت شغلی63
جدول 4-18- خلاصه ضریب تعیین در مدل رگرسیونی64
جدول 4-19- نتایج آزمون همزمان ضرایب تحلیل رگرسیونی خطی ساده مؤلفه تمرکز بر رضایت شغلی65
جدول 4-20- برآورد ضرایب بدست آمده از تحلیل رگرسیون و سطوح معنی داری آنها65
نمودار 4-7- وضعیت قرارگیری و پراکنش دادههای متغیر تمرکز نسبت به متغیر وابسته (رضایت شغلی)66
جدول 4-21- خلاصه و متغیرهای وارد شده به مدل در هر گام از رگرسیون66
جدول 4-22- نتایج آزمون همزمان ضرایب تحلیل رگرسیونی خطی ساده مؤلفه ساختار سازمانی بر رضایت شغلی67
جدول 4-23- نتایج آزمون ضرایب از تحلیل رگرسیون گام به گام67
فهرست مطالب
عنوان صفحه
نمودار 1-1- فرایند انجام تحقیق9
نمودار 2-1- مدل مفهومی تحقیق44
نمودار 4-1- توزیع فراوانی مربوط به سن پاسخ دهندگان53
نمودار 4-2- توزیع درصد فراوانی مربوط به جنسیت پاسخ دهندگان54
نمودار 4-3- توزیع درصد فراوانی مربوط به میزان تحصیلات پاسخ دهندگان54
نمودار 4-4- توزیع درصد فراوانی مربوط به سابقه خدمت پاسخ دهندگان55
نمودار 4-5- وضعیت قرارگیری و پراکنش دادههای متغیر پیچیدگی نسبت به متغیر وابسته (رضایت شغلی)60
نمودار 4-6- وضعیت قرارگیری و پراکنش دادههای متغیر رسمیت نسبت به متغیر وابسته (رضایت شغلی)63